Brend Van Ransbeeck, provincieraadslid voor Groen in Antwerpen en gemeenteraadslid in Berlaar, wil kleinschalig wonen in de provincie stimuleren. “De woningprijzen swingen al jaren de pan uit,” stelt Van Ransbeeck. “De grootste slachtoffers hiervan zijn jongeren, alleenstaanden en mensen met een beperkt budget. Kleinschalig wonen stimuleren vanuit de provincie kan een oplossing bieden. Kleine efficiënt-ingerichte woningen zijn niet alleen betaalbaar, maar hebben ook nog eens een beperkte ecologische voetafdruk en kunnen het ruimtegebruik ten goede komen.”

De huidige woonmarkt is de voorbije decennia steeds minder betaalbaar geworden, specifiek voor jonge mensen, alleenstaanden en sociaal-kwetsbare gezinnen. Dat toont de evolutie van de mediaan in verkoopsprijzen aan in Vlaanderen van 2010 tot 2019. Voor open bebouwing steeg de mediaanprijs de voorbije acht jaar met 23.4%. Voor gesloten en halfopen bebouwing betrof de stijging 33.3% en voor appartementen 30%. Ondanks de coronacrisis stijgen de woningprijzen in Vlaanderen gewoon verder. De coronamaatregelen en lockdown hadden - in tegenstelling tot de voorspellingen - geen negatieve impact op de prijzengroei van het residentiële vastgoed. De duurdere gebieden binnen steden en gemeenten stoten ongewild jonge mensen weg naar meer betaalbare buurten.

“Hier moet iets aan gedaan worden,” bepleit Van Ransbeeck. “Een mogelijke oplossing is om kleinschalig wonen te stimuleren vanuit de provincie. Kleinschalig wonen betreft – zoals de naam suggereert – wonen in een kleine woning op een kleine woonoppervlakte, waarbij elke vierkante meter efficiënt is opgedeeld en ingericht. Bovendien is de unit makkelijk transporteerbaar.”

Zelf is Van Ransbeeck amper 23 jaar jong. “Mijn generatiegenoten verkiezen steeds meer kleinere woonoppervlaktes met een efficiënte inrichting. Soms uit ideologische overwegingen, vaker nog puur uit noodzaak, omdat grote woningen noch haalbaar noch betaalbaar zijn. Bij jongeren, alleenstaanden en mensen met een beperkt budget is de interesse in kleine woningen zeer groot.”

Tot op heden beslissen gemeentes autonoom of kleinschalige woonprojecten worden toegelaten. Op Vlaams niveau ontbreekt duidelijke regelgeving omtrent kleinschalige woonprojecten. “De vrijheid die de beleidsmakers op Vlaams niveau inbouwden, vormt in de praktijk een hoge drempel voor gemeentebesturen. Door een gebrek aan omkadering, komen kleinschalige woonprojecten in onze provincie niet van grond. Onze Groen-fractie pleit er concreet voor om als provincie een werkbaar kader of een kapstok aan te bieden. De provincie Vlaams-Brabant heeft vorige legislatuur met Groen in het bestuur aangetoond dat het kan. Intussen zijn in 13 gemeenten in Vlaams Brabant speciale zones gecreëerd waar kleinschalige woonprojecten welkom zijn.

De tiny houses zijn geschikt voor allerlei gezinstypes met een aankoopprijs van steevast onder de 100.000 euro. Verschillende kleinschalige woningen kunnen binnen al dan niet tijdelijke projecten of afgebakende zones geplaatst worden, conform een goede ruimtelijke ordening, inclusief beschikbare gedeelde ruimtes of openbaar groen, wat strikt noodzakelijk is om de leefbaarheid te behouden. Idealiter ligt het project dicht bij voorzieningen en openbaar vervoer. “We hopen dat de provincie hier werk van maakt, want dit zou perspectief bieden voor heel wat jongeren.”

Het agendapunt is geagendeerd op de provincieraad van woensdag 9 december 2020 (vanaf 14:00).

Foto: Skilood-Woning Zemst (Copyright: Provincie Vlaams-Brabant)