Doe wel en zie niet om. Dat was zowat de teneur van een artikel in De Tijd Weekend van 5/12/2015. Een artikel over de dramatische moeilijkheden in de varkenssector. Dramatisch, inderdaad. In deze sector die evenveel varkens telt dan er Vlamingen zijn, valt het ene bedrijf na het andere. Overaanbod én de afnemende vraag naar varkenvlees zorgt er voor dat elke varkensboer structureel werkt met verlies. Hoofd in de strop. En men zwijgt, betalingsachterstanden tot 1 mio. EURO ten spijt. Men doet ?en ziet niet om. En de zogenaamde partners schieten ter hulp?om zelf te overleven. De veevoederfabricanten (70% van de kostprijs) hielpen de boeren met bouwvergunningen en de bouw van nieuwe stallen. "Groot of dood". Ook de banken hadden maar één advies; groot, groter, grootst. Financieren was geen probleem. Zelfs de veevoederfabrikanten speelden voor bank door voorfinanciering en zelfs aanhoudend krediet toen de voorfinanciering niet meer terugbetaald konden en kunnen worden. Crelan, de landbouwbank, geeft toe dat veel boeren aan de rand van de afgrond staan. Ook in onze provincie worden vandaag nog vergunningen aangevraagd voor megastallen van 8000 varkens. Wat zegt u? jawel! En wat doet onze provincie? Ze doet wel en ziet niet om. Glastuinbouw, erop gericht om megaserres op te richten. 100 tot 200 hectares! En dit terwijl de tuinbouwsector zelf erop wijst dat dit rechtstreekse concurrentie is voor jonge ondernemers die net geïnvesteerd hebben. Volgens de sector is er ook geen vraag meer naar dergelijke clusters. De idee van megaserres komt nog uit de tijd toen de sky the limit was en de export gigantische geldstromen garandeerde. Vandaag leven we in een totaal gewijzigd wereldbeeld, ook wat landbouw betreft. Daarover, beste collega's mag blijkbaar niet gerept worden. Ondertussen is de concurrentie ook in deze sector bikkelhard geworden. Recente starters vrezen terecht de prijzenevolutie van tuinbouwprodukten. Bovendien gaat het om bedrijven die op industrieterreinen thuishoren. Maar omdat dit geen agrarisch gebied is kan het juridisch niet en zetten we ze maar op onze beste landbouwgronden. Ligt daar misschien geen nieuwe uitdaging voor de provincie? Naast de glastuinbouw focust de provincie ook op zogenaamde innoverende projecten in de melkveehouderij. Ook hier geldt de leuze "groot of dood". In de hooibeekhoeve was het feest toen de nieuwe bouwplannen werden voorgesteld. Groter, meer dieren en meer melk en daarbij nog alle prachtige nieuwe technologieën om alles perfect te managen. We pochen met het gebruik van regenwater maar vergeten te gemakkelijk de grote hoeveelheden grondwater die nodig zijn voor het kuisen van de melkinstallaties en de koeltanken. Het zuiveren van gebruikt water is een prima idee. Alleen moeten de rietvelden ondertussen geforceerd belucht worden omdat de hoeveelheden te groot zijn en te snel moeten doorstromen. We vergeten ook even de promotie voor de korte keten vermits ook in de melksector alles op export is gericht. China lijkt hierbij een toverwoord te zijn. En dat de ammoniakemmissies niet onder controle zijn nemen we er ook maar bij. Klimaatproblemen door de veestapel? Nooit van gehoord? Maar hét grootste probleem is ook hier de prijs. Door het verdwijnen van de melkquota is de prijs gecrasht. Milcobel legde na het wegvallen van de quota de prijs op 29,39 EURO per 100 liter. In september al moest de prijs verder naar beneden tot 27,22 EURO per 100 liter. En vandaag weet echt niemand waar het naartoe gaat. Nog maar net zegde CAMPINA haar engagementen op tegenover de Belgische producenten. Milcobel moest de gedupeerden opvangen, die nu allen een stuk minder krijgen voor de melk dan ze gewoon waren. En jawel, ook de melkveehouders produceren vandaag met verlies. Ter informatie kan ik zeggen dat de bioboer op dit ogenblik voor biologische melk het dubbele krijgt!

En die systemen, dat soort van landbouw, die al bol staat van subsidies, krijgt de steun van onze provincie. Landbouw die ervoor zorgt dat er projecten moeten ontwikkeld worden zoals "boeren op een kruispunt", "armoede op het platteland" en begeleiding rond zelfmoord in de sector. CITAAT: "De crisis en slechte prijzen zijn één aspect, maar zelfs op landbouwbedrijven die leefbaar zijn en gezonde cijfers hebben, komen depressies voor. De grote hoeveelheid werk, de eenzaamheid, de drastische wijzigingen in productiewijzen en het gebrek aan toekomstperspectief zijn ook belangrijke oorzaken voor psychische gezondheidsproblemen" Steun aan een zieke sector, onder de noemer "innovatie" en "duurzaamheid". Terwijl we weten dat we naar andere systemen zouden moeten evolueren. Met respect voor de bodem, respect voor biodiversiteit. Dat we naar kwaliteitsvolle en smaakvolle produkten moeten streven, in combinatie met gezonde rendementen en zonder de leefomgeving te belasten.

Geachte gedeputeerden, verander het geweer van schouder. Verleg de focus naar die sector die echte duurzame antwoorden biedt. Toon durf. Wees echt innoverend. Zorg dat we de trein van de omschakeling niet missen. Ik sluit af met een oproep:

? Stop de steun aan de al over-gesubsidieerde klassieke landbouwsector

? Wees vernieuwend door een gericht vergunningenbeleid waarbij gezond toekomstperspectief doorslaggevend moet zijn.

? Stop het verlies van goede landbouwgronden door druk uit te oefenen om industriegebieden (brownfields) beschikbaar te maken voor glastuinbouw, als die er al moet zijn.

? Wees vernieuwend in de durf om de diervriendelijke, klimaatvriendelijke én bovenal mensvriendelijke biolandbouw aan de borst te drukken.

? Help de biolandbouw in het verkrijgen van vergunningen en het bekomen van de strenge labels.

? Help het tekort aan bio landbouwareaal weg te werken.

? Geef absolute voorrang aan korte-keten initiatieven en betrek er consequent ook de biolandbouw bij.

? Koester de echte lokale landbouw, koester jonge starters.

? Doe zoals de provincie West-Vlaanderen en zet resoluut in op de omschakeling voor melk en groenten.

Toon echt veranderende kracht.